शाळेचा पहिला दिवस; हसत खेळत बाल विकास

🟢 *शाळेचा पहिला दिवस* 

पहिल्या दिवशी शाळेत जाताना नविन स्कुल बॅग, टिफिन बॉक्स, पुस्तके घेऊन स्वतः नेऊन सोडावे. त्या वस्तु आकर्षक रंगाच्या असाव्यात म्हणजे मुलांना त्याबद्दल आकर्षण वाटेल.. जर शक्य झाले तर शिक्षकांचा परिचय करुन त्याला प्रेमाने वर्गामध्ये बसवावे, टाटा टाटा, बाय बाय आपण नियमीतपणे करतो त्याप्रमाणे करुन निघुण यावे. जर मुल रडत असेल तर मागे वळून पाहू नये.
Remember- The most important day of person's education is first day of school.
🔹 उत्साह निर्माण करणे
मुलांना फक्त शिकण्याबद्दल आवड निर्माण करणे, उत्साह वाढवणे अपेक्षीत आहे. लिहलेली अक्षरे जाणुन घेण्याची जिद्द व आवड निर्माण करावी म्हणजे तो वाचण्यासाठी किंवा लिहीण्यासाठी तयार होईल.
उपलब्धता - मुलांना या साठी गोष्टींची पुस्तके, पोस्टर्स, चित्र असलेल्या गोष्टी, कार्टून्स, मॅग्झीन्स, A ते Z पर्यंत चित्रासहीत कॅलेंडर्स इत्यादी
Remember- Success is the sum of small efforts repeated day in & day out 
▪️ कसे करावे 
१. आपल्या घरी शेल्फमध्ये किंवा टेबलवर त्याचे पुस्तके ठेवावीत. त्याला स्वतःला ती व्यवस्थीत ठेवायला सांगावे. ती पूस्तके त्याचीच आहेत अशी जाणीव त्याला होऊ द्यावी. त्यामुळे त्याला पुस्तकांबद्दल प्रेम निर्माण होईल.
२. गोष्टीची चित्र असलेली पुस्तके वाचून दाखवावी. जेणेकरुन लिहिलेले वाचता आले तर आपल्याला स्टोरी कळते असे मुलांच्या लक्षात येईल व त्याची वाचण्यासाठी उत्सुकता वाढेल.
३. आभ्यास करीत असलेली किंवा पुस्तक वाचत असलेली मुलांची चित्रे भिंतीवर लावावी.
४. सचित्र पुस्तकांचे वाचन करताना खरोखर असलेले दाखवावे व माहिती द्यावी.
# उदा. पुस्तके वाचत असताना सूर्य, चंद्र, झाडे यांचा उल्लेख असतो त्याप्रमाणे ते वास्तवात दाखवावे.
5. गोष्टींची पुस्तके वाचताना किंवा सांगताना खालील मुद्दे लक्षात घ्यावेत.
अ. गोष्ट सांगणे ही प्रक्रिया आनंदमय असावी. कोणतेही दडपण नसावे.
ब. गोष्ट निवडण्याचा पूर्ण अधिकार मुलांना द्यावा.
क. मुलाला पुस्तक त्याच्या हातात घेऊन घट्ट धरायला लावावे.
ड. गोष्ट फार मोठी किंवा फार लहान असु नये.
इ. दिलेल्या चित्रांवर चर्चा करत गोष्ट सांगावी.
६. प्रत्येक गोष्टीचे वाचणे किंवा सांगणे झाल्यावर त्या गोष्टीविषयी प्रश्न विचारावेत. यामध्ये प्रामुख्याने
अ. गोष्टी मधील मुख्य भुमिका कोणाची होती (पैद ) ?
ब. गोष्टीमधील कठीण प्रसंग किंवा कोणती समस्या मुख्य होती ?
क. समस्या सोडविण्यासाठी काय प्रयत्न केले किंवा कशाप्रकारे यश मिळाले?
ड. या गोष्टीपासून काय लाभ होतो किंवा काय शिकायला मिळते ? अशा स्वरुपात प्रश्न-उत्तर घेतले तर मुल त्याप्रमाणे खोल विचार करायला शिकेल.
आपण मुलांना वारंवार सर्वप्रकारची माहिती विविध प्रकारच्या संग्रहातुन द्यावी. जसे सिडी, व्हिसीडी, ऑडियो कॅसेट्स, इंटरनेट वरिल सर्व साईट्स, टिव्ही वरील कार्यक्रम, प्रदर्शणी इ. यामुळे मुलांचा उत्साह
वाढून विचार शक्ती वाढण्यास मदत होते. 
Remember- The task of preschool education is not scoring marks only but preparing child to have hunger for knowladge."

🙏🏻🙏🏻 माझ्या पुस्तकातून घेतलेला लेख.
🙏🏻🙏🏻 तुम्ही कमेंट बॉक्समध्ये प्रश्न विचारू शकता.

Dr Gunjan & Dr Ashish Agrawal 
8888126937, 8483905330

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

मैंने खूब पढ़ाई की लेकिन रिजल्ट नहीं मिला (छात्रों के लिए उपयोगी)

*मैंने खूब पढ़ाई की लेकिन रिजल्ट नहीं मिला* कड़ी मेहनत के बावजूद खराब प्रदर्शन करने वाले किसी भी किशोर को पहली बात यह जाननी चाहिए कि वे कुछ गलत कर रहे हैं। यदि आप अच्छा नहीं कर रहे हैं, तो परिस्थितियों या भाग्य को दोष न दें। अपने आप का मूल्यांकन करने का प्रयास करें।  यह बहुत सारे बच्चों से जुड़ी एक आम समस्या है, खासकर यदि आप प्रतियोगी परीक्षाओं की तैयारी कर रहे हैं। आमतौर पर, यह सिद्धांत आधारित (Theory based) परीक्षाओं के साथ नहीं होता है।प्रभावी ढंग से अध्ययन करना प्रतियोगी परीक्षाओं की कुंजी है। और अगर आप मेहनत से पढ़ाई कर रहे हैं लेकिन फिर भी आपको खराब परिणाम मिल रहे हैं,इसका मतलब है कि आपकी तकनीक में कुछ गड़बड़ है। कड़ी मेहनत उत्कृष्ट है लेकिन स्मार्ट कड़ी मेहनत कहीं बेहतर है और अधिक परिणाम देती है।  *संक्षेप में* ... गुणवत्ता कभी दुर्घटना नहीं होती, यह हमेशा इंटेलिजेंस के कार्य का परिणाम होती है। 🔴 *कारण*  सबसे पहले इसका कारण और समाधान ढूंढे..... ❇️ *गलत लक्ष्य*  आप संगीत या अंग्रेजी में अच्छे हैं, और चार्टर्ड एकाउंटेंट बनना चाहते हैं.... शायद आप गलत क्षेत्र मे...
Read more

हसत-खेळत बालविकास; पालकांची भूमिका

हसत-खेळत बालविकास आपण सर्व पालक आपल्या बाळासाठी एकच स्वप्न पहातो ते म्हणजे मुल सर्वात हुशार, बुद्धीमंत, उत्कृष्ट व्यक्तीमत्वाचे असावे. यासाठी आपले आपल्या बाळाचे वय २ ते ६ वर्षे असतानाच खऱ्या प्रयत्नांची आवश्यकता असते. याच वयात बाळाच्या मेंदुची जास्तीत जास्त वेगात वाढ होत असते. Remember- "There is only one child in the world who is beautiful & intelligent, every parent wants it." ज्याप्रमाणे हातांच्या स्नायुंना रोज व्यायाम देऊन आपण ताकदवान बनवतो त्याचप्रमाणे या वयात बाळाच्या मेंदुला वारंवार उत्तेजना देऊन जास्तीत जास्त विकसीत करता येते. या प्रकारच्या मेंदुच्या विकासासाठी आवश्यकता असते फक्त आपल्या वेळेची. आपण आपला योग्य वेळ मुलांसाठी राखून ठेवावा. या वेळात मुलांसोबत खेळणे, खेळता खेळता शिकवणे करीत रहावे. मेंदुचा विकास जरी नैसर्गीकरित्या होत असला तरी पालकांच्या मदतीने हा विकास दोन किंवा तिन पटीने वाढवता येतो. Remember- In this age a child needs your presence (Time), They never demand presents (gift)". 🔸 उपरोक्त कार्यासाठी लक्षात ठेवण्याचे मुद्दे १. प्रथम मुला सोबत खेळतां...
Read more

Life lesson; Stop comparing yourself with others

 *Comparing yourself with others*  Everyone knows we shouldn't compare ourselves to others still we never miss opportunity to compare ourselves with others. It may be marked in exams, playing for the college team, having a girlfriend, Facebook likes — the number of categories in which we can compare ourselves to others are infinite. Actually when we compare to other students, we compare the results not the talent, skill or effort of that student. Comparison can have positive effect but maximum time it has negative effect.   *In short...* Aim of comparison is to improve ourselves  🔴 *Why do we compare ourselves?*  🔹 Brought up  From early childhood, we had been compare to our siblings or friends by their parents  🔹 Education system  Our education system promote comparison as source of motivation like exam results  🔹 Deep rooted insecurities Some students want to be on top by wishing everyone should do badly 🔹 You don't know what you ...
Read more